Erfðaskrá er yfirleitt persónulegt skjal sem lýsir lokavilja einstaklings og úthlutun eigna hans, en sumar erfðaskrár hafa farið út fyrir persónuleg mörk og haft veruleg áhrif á samfélagið. Frá góðgerðarmálum sem fjármögnuðu menntastofnanir til arfleifðar sem breytti gangi listar og vísinda, hér eru nokkrar erfðaskrár sem höfðu varanleg áhrif á heiminn.
Erfðaskrá Alfreds Nobels: Nóbelsverðlaunin
Alfred Nobel, uppfinningamaður dýnamítsins, breytti heiminum ekki aðeins með uppfinningum sínum heldur einnig með erfðaskrá sinni. Ósáttur við að vera tengdur dauða og eyðileggingu, ákvað hann að ráðstafa auði sínum til að stofna Nóbelsverðlaunin, sem veitt hafa verið árlega síðan 1901. Í erfðaskrá sinni úthlutaði hann fé til að verðlauna þá sem skiluðu mannkyninu mestum ávinningi í eðlisfræði, efnafræði, læknisfræði, bókmenntum og friði—síðar bættist við hagfræði.
Góðgerðarstarfsemi Andrews Carnegie
Andrew Carnegie, einn af ríkustu mönnum sögunnar, lýsti því yfir í erfðaskrá sinni og öðrum ritum að "sá maður sem deyr ríkur deyr niðurlægður." Hann helgaði megnið af auði sínum til ýmissa sjóða, stofnana og bókasafna, sem hafði umtalsverð áhrif á menntun og almenningsþjónustu í Bandaríkjunum og um allan heim. Arfleifð hans nær til meira en 2,500 almenningsbókasafna og fjölmargra sjóða sem starfa enn þann dag í dag.
Gjafir George Eastman til menntunar og heilbrigðisþjónustu
George Eastman, stofnandi Kodak, var annar velgerðarmaður sem notaði erfðaskrá sína til að hafa djúpstæð áhrif. Eastman trúði á mátt menntunar og heilbrigðisþjónustu til að bæta samfélagið og skildi eftir verulegar fjárhæðir til stofnana eins og Háskólans í Rochester og Massachusetts Institute of Technology (MIT), auk ýmissa tannlækninga- og heilsugæslustöðva, sem jók stórlega getu menntunar- og heilbrigðisstofnana.
Smithsonian-stofnunin frá James Smithson
Ein merkasta en jafnframt forvitnilegasta arfleifðin var frá James Smithson, breskum vísindamanni sem skildi eftir allan sinn auð til Bandaríkjanna, landi sem hann hafði aldrei heimsótt, til að stofna "í Washington undir nafninu Smithsonian-stofnunin, stofnun til að auka og dreifa þekkingu." Þetta leiddi til stofnunar þess sem hefur orðið að stærsta safna- og rannsóknarsamstæðu heims.
Þessar erfðaskrár sýna hversu djúpstæð áhrif rétt fram sett erfðaskrá getur haft, ekki bara á nánustu aðstandendur heldur á heiminn allan. Þær minna okkur á að það sem við skiljum eftir okkur getur haft varanleg áhrif og formlega þekkingu og menningu til framtíðar. Þessar arfleifðir frá nokkrum af þekktustu leiðtogum sögunnar eru ekki aðeins vitnisburður um þeirra eigin líf og störf heldur einnig innblástur fyrir okkur öll um hversu langt góður vilji getur náð.
Comments